Mijn tante Madelein hield van kantklossen en van frivolité, een handwerktechniek die kantjes oplevert voor een kraag aan een bloes of een kleedje op tafel. Ik moest aan haar denken toen ik het boek ‘Frivoliteit’ in handen kreeg, geschreven door filosoof Peter Venmans.
Ik schreef er een stukje over in Trouw.
[Helaas schreef ik het iets te frivool, want er staat een stomme fout in. ”Ik wou dat ik twee hondjes was’ is een gedicht van Godfried Bomans, niet van zijn goede vriend Michel van der Plas.] Hier de pdf: Frivoliteit, Trouw, 15 april 2025
Categorie: publicaties
Wonderen bestaan
Johann Hari schreef een mooi boek over de nieuwe medicijnen tegen obesitas. Wondermiddel is een populair boek dat mij echt woedend heeft gekregen: de voedingsindustrie zijn even pervers als de tabaksindustrie. De recensie is te lezen in bijlage De Tijdgeest van dagblad Trouw van 4 januari 2025. Hier pdf1 en pdf2.
Hieronder vind je het artikel ook.
Wie gezond is, gedraagt zich als suiker in de thee
Wie gezond is, gedraagt zich als suiker in de thee. Je bent afgestemd op de omgeving en lost er als het ware in op. Maar wat als dat niet meer lukt?
Over deze vraag schreef ik een essay dat op 16 november 2024 verscheen in Trouw.
Lees het essay online. Als je op een betaalmuur stuit, lees dan hier deel 1 en deel 2 in pdf. Of klik hieronder: Lees “Wie gezond is, gedraagt zich als suiker in de thee” verder
Big tech regeert ons. Hoe veroveren we de macht terug?
Cyberexpert en voormalig politicus Marietje Schaake biedt een brede blik op de macht die big tech bedrijven hebben. Democratieën moeten terugvechten, betoogt ze. Een recensie in Trouw, (7 september 2024), hier deel 1, deel 2 uit de papieren krant. Daarin had de eindredactie de titel van Schaake’s boek veranderd mijn stuk. Verkeerd dus. Online staat het nu goed, hier hun correctie.
Hoe actueel is Hannah Arendt?
Voor Trouw (26 augustus 2024) schreef ik een uitgebreide recensie over een nieuwe biografie van Hannah Arendt en een boek dat haar werk en leven in verband brengt met de actualiteit. En ik herlas Eichmann in Jeruzalem. Hier vind je een pdf.
Radeloze helden
In Radeloze helden introduceert Maaike Meijer (1949) zichzelf als ‘vrouw, lesbo, wetenschapper, maar ook als broer, vriend en een beetje mede-man’. Van jongs af aan wilde ze op haar vader lijken die hoofd was van een basisschool. Dat is in vele opzichten gelukt: ’Ik ben onderwijzer en schoolleider geworden, aan de universiteit dan, en mijn toespraken zijn net zo mooi geworden als die van hem.’
Lees mijn recensie van Radeloze helden in Trouw (17 juni 2023) of in pdf 1 en pdf 2.
Zeven essays over Montaigne
Voor dagblad Trouw schreef ik met veel plezier in de eerste helft van 2023 zes essays plus, vooruit, nog één extra, rondom het werk van Montaigne.
1. Beweeg mee, van inzicht naar uitzicht, Trouw, 23 februari 2023, pdf
2. Maken is leven, ook als er niemand kijkt, Trouw, 28 maart 2023, pdf,
3. Internet werpt ons terug in de middeleeuwen, Trouw, 25 april 2023, pdf
4. Waarom onzinnige rituelen er toch toe doen, Trouw, 25 mei 2023, pdf
5. Montaigne wilde leren sterven. Waarom zou je? Trouw, 20 juni 2023, pdf
6. Waarom je een ‘achterkamer’ voor jezelf nodig hebt, Trouw, 18 juli 2023, pdf
7. Over reizen, Trouw, 15 augustus 2023, pdf
Ei, foetus, baby
Deze nieuwe geschiedenis van zwangerschap bevat zoveel gruwelijke verhalen dat ik af en toe heb gekreund van ongeloof en ontzetting.
Lees mijn recensie van Ei, foetus, baby van emeritus hoogleraar Trudy Dehue in Trouw (22 april 2023) of in pdf 1 en pdf 2.
Teder vertellen
in haar onlangs vertaalde essaybundel De tedere verteller pleit Tokarczuk voor nieuwe begrippen en verhaalvormen, overigens zonder de oude te vergeten. Met de huidige alleen kunnen we de toekomst niet aan. Ze voorspelt: ‘Het zal ons immers ontbreken aan woorden, termen, uitdrukkingen, frasen en, wie weet, hele stijlen en genres om te beschrijven wat er op ons af zal komen.’
In Trouw (23 maart 2023) een recensie van De tedere verteller van Olga Tokarczuk. Hier een pdf.
Filosofierecensies in Trouw
Op deze plek staan mijn filosofierecensies voor dagblad Trouw.
Huisje, boompje, eitje van Michiel de Proost (Trouw, 4 oktober 2023), pdf.
Moraal van Hanno Sauer (Trouw, 30 augustus 2023), pdf.
Een kleine filosofie van de humor van Yves Bossaert (Trouw, 26 juli 2023), pdf.
Tussen verleden en toekomst van Hannah Arendt (Trouw, 21 juni 2023), pdf.
Ik ben zee en hemel. Filosofie van de zwangerschap van Jonna Bornemark (recensie, 10 mei 2023), pdf.
Wat wil een donorkind weten?
Op verzoek van auteurs Vera de Lange en Linda Sprado schreef ik een hoofdstuk in het boek Schaduwfamilie (Scriptum, 2022) dat onlangs in museum IJsselstein werd gepresenteerd. Tot en met 3 juli 2022 kun je daar ook de tentoonstelling Verwantschap. Bij wie hoor jij? bezichtigen.
Het Nederlands Dagblad vroeg me een opinieartikel over donorkinderen te schrijven. Dat deed ik!
Bevrijdingsdag
De verhalen van George Saunders zijn koud en warm tegelijk. Ze tonen mededogen en kritiek op de huidige Amerikaanse samenleving en slagen daarin nog beter dan in zijn vorige verhalenbundel Tenth of September.
Lees mijn recensie van Bevrijdingsdag van George Saunders in Trouw (7 januari 2023) of in pdf.
Himpathy
“Ik wil er niet zielig over doen, maar ik heb wel overwogen om voor de trein te springen’’, zegt Ruut Weissman in een documentaire met de veelzeggende titel Ruut Weissman: de hoofdpersoon. Een aantal studenten van de Amsterdamse Theaterschool hadden de regisseur beschuldigd van seksueel overschrijdend gedrag.
Deze uitspraak wekte aanvankelijk medeleven bij me op. Het moet afschuwelijk zijn als iemand je beschuldigt van seksuele intimidatie terwijl je nergens van weet!
In Down Girl bestempelt de in Amerika gevestigde filosofe Kate Manne zo’n reactie als himpathy. Onderzoek wijst uit dat zowel mannen als vrouwen sneller sympathie hebben voor mannen. We vinden mannelijke docenten vaak beter, mannelijke politici sympathieker, en zelfs mannelijke criminelen zieliger dan vrouwelijke.
Himpathy zit diep. De himpathy die Weissman oproept zit zelfs zo diep dat je de aantijgingen van de theaterstudenten er bijna bij vergeet.
Recensie in Trouw van Down Girl en Man en macht van Kate Manne (13 december 2020).